امروز، شنبه ۱۸ اسفند ۱۴۰۳، مرحلهی جدید ثبتنام خودروهای وارداتی آغاز شد. با این حال، سامانهی مربوطه که قرار بود از امروز فعال باشد، از دسترس خارج شده است.
این مرحله، آخرین نوبت ثبتنام خودروهای خارجی در سال ۱۴۰۳ است که انواع خودروهای وارداتی برای عرضه به متقاضیان در نظر گرفته شده است. پس از اتمام مرحلهی ثبتنام، نتایج از طریق قرعهکشی اعلام خواهد شد.
با توجه به افزایش تعرفه واردات به ۱۰۰ درصد، ابهاماتی در مورد قیمت نهایی خودروهای وارداتی وجود دارد که ممکن است فرآیند عرضه را پیچیدهتر کند.
برای اطلاعات بیشتر و پیگیری وضعیت سامانه، متقاضیان میتوانند به وبسایت رسمی سامانه تخصیص خودروهای وارداتی به نشانی https://saleauto.ir/announcement مراجعه کنند.
هدف ایجاد سامانه خودروهای وارداتی
سامانه یکپارچه عرضه خودروهای وارداتی به منظور ایجاد شفافیت، عدالت و تسهیل فرآیند دسترسی متقاضیان به خودروهای وارداتی طراحی و راهاندازی شده است. این سامانه امکان انجام تمامی مراحل خرید، از انتخاب خودرو تا تحویل آن را در یک محیط آنلاین فراهم میکند و به خریداران اطمینان و اطلاعات کاملی از فرآیند خرید ارائه میدهد.
همچنین، این سامانه با هدف کاهش رانت و دلالی در بازار خودرو طراحی شده است و تلاش میکند تا با مدیریت موثر تقاضا و بهبود عرضه خودرو، مشکلات مصرفکنندگان را کاهش دهد.

احتمال افزایش قیمت خودروها در سال جدید
مهدی ضیغمی امروز درباره وضعیت عرضه خودروهای وارداتی اظهار کرد: کسانی که اقدام به بلوکه کردن یکی از حسابهای بانکی به ارزش ۵۰۰ میلیون تومان کرده بودند از فردا شنبه ۱۸ اسفندماه میتوانند، اقدام به ثبتنام کنند.
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت افزود: پس از مرحله ثبتنام خودورهای وارداتی، نتایج از طریق قرعهکشی اعلام میشود.
وی ادامه داد: یکی از دلایل طولانی شدن این مرحله از عرضه خودروهای وارداتی تعرفههای سال بعد است زیرا ما مجبور هستیم بسیاری از خودروهایی که قیمت قطعی دارند را نیز به قیمت علیالحساب عرضه کنیم تا به دلیل افزایش قیمت سال بعد دچار چالش نشوند.
ضیغمی افزود: سال بعد به دلیل افزایش تعرفه و نرخ محاسبه گمرک متأسفانه قیمت خودروهای وارداتی افزایش خواهد داشت از این رو، با وجود درخواست بسیاری از شرکتها برای عرضه، باید عرضه با احتیاط انجام شود.
وی درباره تعرفه خودروهای برقی که قرار است از سال آینده از ۴ به ۱۰۰ درصد افزایش پیدا کند، گفت: به نظر میرسد تعرفه این خودروها فعلاً همان ۱۰۰ درصد باشد زیرا هنوز مجلس به استفساریه جواب نداده است.
فرصتی برای مصرف کننده نهایی
به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، عرضه محدود در سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی منجر به ایجاد اختلاف شدید قیمت خودروهای عرضهشده در سامانه و بازار آزاد، و در نتیجه فراهم آمدن بستری مناسب برای فعالیت دلالان شده بود.
اما در حال حاضر، با تغییرات صورتگرفته در شرایط بازار و افزایش عرضه، وضعیت این سامانه تغییر کرده است و دیگر خبری از دلالیهای گسترده نیست و این تغییرات به نفع مصرفکنندگان نهایی و مشتریان واقعی خودروها تمام خواهد شد.
این در حالی است که پیش از این قیمت خودروهای خارجی در بازار آزاد به شدت افزایش یافته بود و واسطهها و دلالان نقشی پررنگ در این افزایش قیمتها ایفا میکردند. عرضه محدود خودروها و ظرفیتهای تولید محدود در داخل کشور، باعث شده بود تا دلالان بتوانند با خرید خودروهای وارداتی، آنها را به قیمتهای بالاتر در بازار آزاد بفروشند و سود کلانی از این طریق به دست آورند.
در این شرایط، افزایش عرضهها در سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی میتواند شرایط خودروهای وارداتی را تغییر دهد و بازار را از سیطره دلالان خارج کند.
یکی از دلایل اصلی که سبب شد سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی در مراحل اولیه به بستری برای دلالی تبدیل شود، محدود بودن تعداد خودروهای عرضهشده در هر دوره فروش بود. از آنجایی که تعداد عرضهها به شدت کم بود و تقاضا برای خودروهای وارداتی بسیار بالا، فرصتهای زیادی برای دلالان فراهم شد تا با خرید خودروها از این سامانهها به قیمت پایینتر و فروش آنها در بازار آزاد به قیمتهای بسیار بالاتر، سود قابل توجهی کسب کنند.
از سوی دیگر، تفاوتهای زیادی میان قیمتهای عرضهشده در سامانه و قیمتهای بازار آزاد وجود داشت. این اختلافات قیمتی باعث شد که دلالان با دسترسی به خودروهایی با قیمت پایینتر از قیمتهای بازار آزاد، به راحتی سودهای هنگفتی را از خرید و فروش این خودروها بهدست آورند. این شرایط، بهویژه در دورههای اول عرضه خودروها، به نفع دلالان تمام شد و به طور غیرمستقیم باعث افزایش قیمتها و تورم در بازار شد.
با گذشت زمان و افزایش تدریجی عرضه خودروهای وارداتی از طریق سامانه یکپارچه، شرایط بازار بهطور قابل توجهی تغییر کرده است. یکی از مهمترین تغییرات، کاهش قابل توجه تقاضا در مقابل عرضه است. افزایش تعداد خودروهای وارداتی عرضهشده به بازار موجب شده است که قیمتهای خودرو در بازار آزاد تا حدودی کاهش یابد و فاصله میان قیمتهای سامانه و بازار آزاد کمتر شود. در حال حاضر، با توجه به رشد عرضه و بهبود شرایط بازار، دلالان دیگر آنطور که پیشتر شاهد بودیم نمیتوانند با سود زیادی به خرید و فروش خودروها بپردازند.
یکی از نتایج این تغییرات، افزایش دسترسی مصرفکنندگان نهایی به خودروهای وارداتی با قیمتهای منصفانهتر است. با کاهش نقش دلالان در بازار، مصرفکنندگان میتوانند خودروهای مورد نظر خود را با قیمتهای سامانه تهیه کنند.
در نتیجه میتوان گفت سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی که در مراحل اولیه خود بستری برای فعالیت دلالان شده بود، با افزایش عرضه و تغییرات شرایط بازار، اکنون به یک ابزار برای تأمین خودروهای مورد نیاز مصرفکنندگان نهایی تبدیل شده است. با این تغییرات، دلالان دیگر قادر به کسب سودهای کلان از این بازار نیستند و مصرفکنندگان واقعی از این شرایط بهرهمند میشوند. بنابراین، میتوان گفت این تغییرات در بازار خودروهای وارداتی به نفع مصرفکنندگان و در راستای کاهش دلالیهاست.
سود خودروی وارداتی در ایران از طریق سامانه واردات خودرو
یازار واردات خودرو در ایران، با وجود فراز و نشیبهای ناشی از تحریمها و تغییرات مقررات دولتی، همواره از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده است.
یافته های کلیدی نشان میدهد که سودآوری این بازار به شدت تحت تأثیر عواملی نظیر نرخ ارز، تعرفهها و مالیاتهای گمرکی، تقاضای بازار و مقررات دولتی است. در حال حاضر، با وجود تقاضای قابل توجه برای خودروهای خارجی، موانعی نظیر تعرفههای بالا و محدودیتهای ارزی، چالشهایی را برای واردکنندگان ایجاد کرده است. با این حال، فرصتهایی نیز در بخشهای خاص مانند خودروهای برقی و واردات خودروهای کارکرده (با مقررات جدید) وجود دارد که میتواند سودآوری را به همراه داشته باشد. چشمانداز کلی این بازار در آینده نزدیک به سیاستهای دولت در زمینه تخصیص ارز و تعرفههای واردات بستگی دارد.
زمینه تاریخی
واردات خودرو به ایران دارای سابقهای طولانی است که در دورههای مختلف با محدودیتها و آزادسازیهایی همراه بوده است. به طور مثال، در سال 1397 (تقریباً سال 2018/19 میلادی) و پس از بازگشت تحریمهای آمریکا، واردات خودرو به کشور ممنوع شد. با این حال، این ممنوعیت دائمی نبود و موضوع واردات مجدد خودرو بارها مطرح و در نهایت در تاریخ 16 خردادماه 1401 (ژوئن 2022) قانون واردات خودرو با اعتبار 5 ساله برای اجرا به دولت ابلاغ شد.
این تاریخچه نشان میدهد که بازار واردات خودرو در ایران همواره دستخوش تغییرات سیاستی بوده و سودآوری در این بازار به شدت به ثبات مقررات وابسته است. تغییرات مکرر در سیاستهای وارداتی، که اغلب ناشی از شرایط اقتصادی و روابط بینالملل است، نشاندهنده سطح بالای دخالت دولت در این بازار است. این دخالت معمولاً تحت تأثیر عوامل کلان اقتصادی مانند ذخایر ارزی و تحریمهای بینالمللی قرار دارد. بنابراین، درک این زمینه تاریخی برای پیشبینی روندهای آینده و ارزیابی سودآوری بلندمدت ضروری است، زیرا کسبوکارها باید برای تغییرات احتمالی سیاستها آمادگی داشته باشند.
وضعیت کنونی
در حال حاضر، واردات خودرو از طریق “سامانه یکپارچه فروش خودرو وارداتی” انجام میشود. این سامانه که توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت راهاندازی شده است، فرآیند ثبتنام و عرضه خودروهای وارداتی را متمرکز میکند. آخرین عرضه خودروهای وارداتی برای ثبتنام کنندگان اسفند 1401، در اواخر تیرماه 1403 انجام شد و احتمالاً در همین زمان، سامانه برای ثبتنام افراد جدید نیز باز شده است 3. خودروهای مجاز برای واردات در حال حاضر شامل خودروهای برقی و هیبریدی با سقف قیمت مشخص و همچنین خودروهای بنزینی با محدودیتهایی در حجم موتور و ارزش هستند. این سامانه متمرکز نشاندهنده تلاش دولت برای کنترل فرآیند واردات و توزیع است که میتواند از طریق تنظیم قیمتها یا تخصیصها، بر حاشیه سود تأثیر بگذارد.
اهمیت خودروهای وارداتی در بازار ایران
با وجود محدودیتهای واردات، تقاضای قابل توجهی برای خودروهای خارجی در بازار ایران وجود دارد. این تقاضا احتمالاً ناشی از عواملی نظیر کیفیت بالاتر، فناوری پیشرفتهتر و اعتبار برندهای خارجی است. این تقاضای قوی، در صورت مدیریت مؤثر هزینهها، میتواند پتانسیل سودآوری را برای واردکنندگان به همراه داشته باشد. هر زمان که سامانه برای ثبتنام خودروهای وارداتی باز میشود، شاهد هجوم متقاضیان هستیم که نشان از تقاضای سرکوبشده در این بازار دارد. این تقاضا احتمالاً به دلیل درک مصرفکنندگان از کیفیت بالاتر، فناوری پیشرفته و اعتبار برندهای خارجی است. این تقاضای قوی، مبنایی برای سودآوری بالقوه فراهم میکند، اما حاشیههای سود واقعی به تعامل عرضه (محدود شده توسط سهمیههای واردات و مقررات) و قیمتهای فروش نهایی بستگی خواهد داشت.
سامانه واردات خودرو و چارچوب مقرراتی
سامانه یکپارچه فروش خودرو وارداتی:
هدف و عملکرد این سامانه، تسهیل و تنظیم فرآیند فروش خودروهای وارداتی به متقاضیان است.
برای ثبتنام در این سامانه، متقاضیان ملزم به افتتاح حساب وکالتی در یکی از بانکهای معرفی شده توسط وزارت صمت و مسدود کردن مبلغ 500 میلیون تومان در این حساب تا زمان تحویل خودرو هستند.
این مبلغ به سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان وکالت داده میشود.
فرآیند کار سامانه برای واردکنندگان و خریداران شامل سه مرحله اصلی است: نوبت دهی، عرضه خودرو و تحویل خودرو. در مرحله نوبت دهی، متقاضیان واجد شرایط پس از افتتاح حساب وکالتی، در سامانه به آدرس saleauto.ir ثبتنام اولیه میکنند.
در مرحله عرضه خودرو، واردکنندگان خودروهای خود را عرضه میکنند و متقاضیان با اولویت بالاتر میتوانند خودروهای عرضه شده را انتخاب کنند 1. در نهایت، پس از تکمیل وجه خودرو توسط خریدار در سه مرحله، خودروساز موظف است خودرو را تا یک ماه پس از تکمیل وجه تحویل دهد
الزام به مسدود کردن مبلغ قابل توجه 500 میلیون تومان، مانعی برای ورود برخی از خریداران بالقوه ایجاد میکند و سرمایه آنها را تا زمان تحویل خودرو مسدود مینماید. این امر میتواند بر تقاضای کلی و در نتیجه حجم فروش و سودآوری واردکنندگان تأثیر بگذارد. واردکنندگان باید این عامل را هنگام پیشبینی تقاضا و تعیین استراتژیهای قیمتگذاری در نظر بگیرند.